مادر و پدرهايي كه كار مي‌كنند، زمان كمتري با فرزندانشان مي‌گذرانند. مدرسه‌ها كه باز مي‌شود، اين زمان باز هم كمتر مي‌شود، چون وقتي آنها به منزل برمي‌گردند بايد به كارهاي منزل بپردازند و بچه‌ها هم بايد بروند به درس و مشق‌شان برسند.
اما حتي براي والدين كارمند هم تربيت فرزندان متوقف نمي‌شود. اين مسئوليتي است كه به هرحال به عهده آنهاست. بچه‌ها (حتي اگر قدشان بلند شده باشد) همچنان به محبت، توجه و پرورش والدين نياز دارند؛ توجهي كه به آنها انگيزه مي‌دهد بيشتر خود را دوست بدارند، بيشتر تلاش كنند و در كنار والدين احساس امنيت و آرامش داشته باشند.
به همين جهت مادر و پدرها، بخصوص آنها كه وقت كمتري را با بچه‌هايشان مي‌گذرانند، بايد كيفيت رابطه‌شان را بهبود دهند تا علاوه بر نقش‌هاي اجتماعي و نان‌آوري، نقش والد بودن را هم به طرز مؤثري ايفا كنند. والد بودن نقش وقت‌گيري نيست و مي‌تواند با كمك گرفتن از بعضي مهارت‌ها و فنون تربيت فرزند ساده و شيرين بشود. در اين جا مي‌خواهم به بعضي از اين فنون ( كه البته به درد پدر مادرهاي غير كارمند هم مي‌خورد) اشاره كنم:
فن اول: كودكان و نوجوان‌هايي كه خود را دوست دارند، مايلند رفتار شايسته‌اي داشته باشند، بنابراين به فرزندانتان كمك كنيد وقتي با شما هستند، احساس كنند عزيز و دوست‌داشتني‌اند تا آنها هم رفتارهاي بهتري از خود بروز دهند.اين احساس با احترام به خود آنها و زير سؤال بردن كار، رفتار يا عمل آنها( به جاي خود آنها) امكان‌پذير مي‌شود.
فن دوم: در كمين بنشينيد تا بچه‌ها را در حال انجام صحيح كارها گير بياوريد!
اين كار در واقع توجه به بچه‌ها براي تشويق به موقع آنهاست. براي انجام درست اين فن، از قبل به فرزندتان بگوييد كه وقتي كار خوبي انجام دهند يا كاري را خوب انجام دهند و موفق شوند، آنها را تشويق خواهيد كرد. سپس به محض اين كه آنها را در حين انجام كار مطلوب و صحيح گير آورديد، به آنها بگوييد چه احساس خوبي درباره كار آنها داريد. بعد از اين ابراز احساس، كمي سكوت كنيد تا آنها بتوانند احساس خوب شما را حس كنند، بعد آنها را بغل كنيد و بگوييد دوستشان داريد( يا كاري شبيه اينها كه با موقعيت همخواني داشته باشد). اين احساس خوشايند تا آخر عمر با آنها باقي خواهد ماند، ضمناً اين تحسين يا تشويق، زمان چندان زيادي از شما نخواهد گرفت.
فن سوم: نسبت به رفتارهاي نا مطلوب واكنش‌هاي مؤثر نشان دهيد
براي انجام درست اين فن هم بايد از قبل به فرزندتان بگوييد هر وقت رفتار و اعمالش مورد قبول و رضايت‌بخش نباشد، به او گوشزد خواهيد كرد، سپس در اولين فرصت، رفتاري را كه مورد قبولتان نبوده دقيقاً به او بگوييد. احساس خود درباره آن رفتار را هم به عباراتي صريح و روشن و بدون ابهام ابراز كنيد. مثلاً بگوييد:” از اين كه اتاقت را مرتب نمي‌كني ناراحتم يا از اين كه بدون اجازه من رفتي منزل دوستت عصباني‌ام. بعد از اين ابراز لحظاتي سكوت كنيد تا فرزندتان بتواند ناراحتي يا عصبانيت‌تان را حس كند. اغلب، اين لحظات براي فرزندتان بسيار ناخوشايند و نامطلوب است و احساس بدي كه به آنها دست مي‌دهد شديد است. به همين دليل بعد از اين سكوت لازم است به آنها يادآوري كنيم كه اگر چه رفتار اخير آنها مورد پذيرش ما نبوده اما خود آنها را دوست داريم، مي‌توانيم آنها را بغل كنيم يا يادآوري كنيم كه آنها را افرادي باارزش مي‌دانيم تا بدين ترتيب توبيخ پايان يابد.
همان طور كه مي‌بينيد اين فنون به سرعت قابل اجرا هستند و انجام آنها از عهده هر پدر و مادري بر مي‌آيد كارآمدي هر پدر و مادري به اين بستگي دارد كه اجازه دهند، فرزندانشان خود را دوست داشته باشند، رفتاري مطابق شأن از خود نشان دهند، قابليت‌هايشان شكوفا شود و بالاخره خود پدر و مادر نيز از زندگي‌شان لذت ببرند، فرزندان ما، خردسال يا نوجوان، اين چيزها را مي‌فهمند و نسبت به رفتارهاي ما واكنش نشان مي‌دهند
تأليف: ركسانا خوشابي
منبع: دكتر اسپنسر جانسون، يك دقيقه براي تربيت فرزندم
